Arteterapia

  • Drukuj zawartość bieżącej strony
  • Zapisz tekst bieżącej strony do PDF

Arteterapia w pracy z dziećmi z niepełnosprawnością intelektualną

Nasze życie przepełnione jest emocjami, a tym co pozwala uporządkować emocje i zrelacjonować przeżycia jest sztuka. Swobodna i nieskrępowana ekspresja to wrodzona potrzeba wyrażania siebie i swych przeżyć. Ekspresja twórcza pozwala nie tylko na ujawnienie i uzewnętrznienie prawdziwych emocji i uczuć. Wychowanie przez sztukę to proces kształtowania całej i niepodzielnej osobowości człowieka.

Słowo "arteterapia" złożone jest z dwóch członów: słowa "arte" i słowa "terapia". "Arte", z łac.: "ars", "artis", oznacza sztukę. Sztuka w pojęciu encyklopedycznym to jedna z form działalności społecznej odzwierciedlająca rzeczywistość przyrodniczą i społeczną w swoisty sposób - za pośrednictwem dzieł o walorach estetycznych, stanowiąca nieodzowny składnik kulturalnego dorobku ludzkości.

Pojęcie arteterapia oznacza więc terapię poprzez sztukę.

Arteterapia spełnia ogromną rolę kompensacyjną, wyzwalając aktywność twórczą, wyrównuje braki i ograniczenia psychofizyczne. Pozwala zaakceptować siebie i innych. Przede wszystkim wzbogaca życie dziecka niepełnosprawnego, nadaje mu sens. Twórczy kontakt ze sztuką jest bardzo ważnym ogniwem w procesie rehabilitacji. Niesie ze sobą radość tworzenia. Wyzwala ze smutnego świata izolacji. Arteterapia obejmuje terapię z użyciem sztuk plastycznych i nosi nazwę plastykoterapii lub terapii malarskiej. W tym aspekcie arteterapia to spontaniczna twórczość chorych w zakresie plastyki, muzyki. Sztuka pomaga kształtować osobowość dziecka - z jednej strony stwarza możliwość ujawnienia stłumionych uczuć, zaś z drugiej strony przejmuje nad nimi kontrolę i uwalnia od napięć. Wpływa również na samoocenę i poczucie własnej wartości. Jest sposobem porozumienia ze sobą i innymi.

Arteterapia może być realizowana poprzez:

  • muzykoterapię, 
  • choreoterapię, 
  • teatroterapię, 
  • biblioterapię, 
  • sztuki plastyczne.

Zajęcia z arteterapii w naszym Ośrodku

Terapia plastyczna - jest to najbardziej powszechna forma terapii, w której stosuje się szereg różnorodnych technik: malowanie zarówno pędzlem, jak i palcami, stopami, rysowanie, lepienie z gliny, rzeźbienie, wycinanki, układanki oraz wiele innych. Terapia plastyczna jest jednym ze sposobów wspomagających wszechstronny rozwój dziecka. Daje radość tworzenia, dotykania, manipulowania, oglądania i dalej idąc doświadczania świata zewnętrznego. Pozwala dziecku tworzyć. Dziecko poprzez wykonywanie rozmaitych czynności doskonali swoje umiejętności manualne oraz ruchowe. Terapia przez sztukę pomaga mu w poznaniu nowych sposobów widzenia, dzięki czemu może samo oceniać i interpretować nowe zjawiska pojawiające się w jego świecie. W przypadku dzieci z niepełnosprawnością intelektualną, celem arteterapii nie jest stworzenie pięknego dzieła, lecz przekonanie ucznia, że jest sprawczy, że potrafi „coś”zrobić. Aktywne uczestnictwo w zajęciach plastycznych doprowadza do szeregu zmian - zmian pozytywnych u dzieci z niepełnosprawnością intelektualną.

Między innymi dochodzi do:

  • usprawniania manualnego,
  • rozwijania koordynacji wzrokowo-ruchowej,
  • wydłużania okresu koncentracji uwagi,
  • wyrównywania braków i ograniczeń psychofizycznych,
  • rozwoju osobowości,
  • wzrostu własnej kreatywności,
  • leczenia oraz zapobiegania pogłębianiu się istniejących stanów chorobowych,
  • obniżenia napięć nerwowych, uspokojenia i wyciszenia,
  • pełniejszego i swobodniejszego wypowiadania się,
  • pobudzania i rozwoju wyobraźni,
  • uwolnienia i odreagowania nagromadzonych emocji,
  • aktywowania sfery komunikacji niewerbalnej,
  • pozawerbalnego porozumiewania się,
  • uzewnętrznienia świata własnych przeżyć i odczuć,
  • zaspokojenia potrzeb: akceptacji, bezpieczeństwa, współuczestnictwa, bycia rozumianym i docenianym,
  • pobudzenia sensorycznego-wielozmysłowego postrzegania świata,
  • poznawania innych, a tym samym do zmiany optyki widzenia swoich problemów,
  • akceptacji siebie i innych,
  • wzmocnienia poczucia sprawstwa i bezpieczeństwa,
  • zwiększenia poziomu samowiedzy i akceptacji siebie.

Terapia muzyczna - to jeden z elementów kompleksowego oddziaływania terapeutycznego. Muzyka jest nosicielem treści emocjonalnych, może działać kojąco, przeciwlękowo lub pobudzać i aktywizować. Aktywne uczestnictwo w zajęciach muzycznych doprowadza do szeregu zmian - zmian pozytywnych u dzieci z niepełnosprawnością intelektualną.

Między innymi dochodzi do:

  • ujawnienia i odreagowania negatywnych emocji, wyzwolenia potrzeb ekspresji, obniżenia poziomu lęku, obniżenia napięcia mięśniowego,
  • poprawy komunikacji, integracja grupy,
  • uwrażliwienia muzycznego, poszerzenia zainteresowań muzycznych, umuzykalnienia na poziomie podstawowym,
  • stymulacji rozwoju psychoruchowego.

Reasumując można stwierdzić, że aktywne uczestnictwo w arteterapii pozytywnie wpływa na rozwój emocjonalny, motoryczny, poznawczy i społeczny osób niepełnosprawnych.

Opracowała: Justyna Smulczyńska

Galeria

  • Powiększ zdjęcie Terapia plastyczna - uczeń odbija farbą dłonie na koszulce

    Terapia plastyczna - uczeń odbija farbą dłonie na koszulce

  • Powiększ zdjęcie Terapia plastyczna - uczniowie malują farbami koszulki

    Terapia plastyczna - uczniowie malują farbami koszulki

  • Powiększ zdjęcie Terapia plastyczna - uczniowie prezentują pomalowane koszulki

    Terapia plastyczna - uczniowie prezentują pomalowane koszulki

  • Powiększ zdjęcie Terapia plastyczna - uczniowie wspólnie malują farbami na dużym arkuszu papieru

    Terapia plastyczna - uczniowie wspólnie malują farbami na dużym arkuszu papieru

  • Powiększ zdjęcie Terapia plastyczna - uczniowie wspólnie malują farbami na dużym arkuszu papieru

    Terapia plastyczna - uczniowie wspólnie malują farbami na dużym arkuszu papieru

  • Powiększ zdjęcie Uczniowie w czasie zabaw w ramach terapii muzycznej

    Uczniowie w czasie zabaw w ramach terapii muzycznej

  • Powiększ zdjęcie Uczniowie w czasie zabaw w ramach terapii muzycznej

    Uczniowie w czasie zabaw w ramach terapii muzycznej

  • Powiększ zdjęcie Uczniowie w czasie zabaw w ramach terapii muzycznej

    Uczniowie w czasie zabaw w ramach terapii muzycznej

  • Powiększ zdjęcie Uczniowie w czasie zabaw w ramach terapii muzycznej

    Uczniowie w czasie zabaw w ramach terapii muzycznej

  • Powiększ zdjęcie Uczniowie w czasie zabaw w ramach terapii muzycznej

    Uczniowie w czasie zabaw w ramach terapii muzycznej

  • Powiększ zdjęcie Uczniowie w czasie zabaw w ramach terapii muzycznej

    Uczniowie w czasie zabaw w ramach terapii muzycznej